De Euopean Jewish Association (EJA) roept de Europese Commissie op om de "criminalisering van de besnijdenissen" in België te stoppen. Op woensdag 14 mei viel de Antwerpse politie binnen in drie woningen naar aanleiding van een onderzoek naar illegale joodse besnijdenissen na een klacht van Moshe Friedman. Dat wekte onrust op bij de gemeenschap. Antwerpse Joden getuigen: “Als die besnijdenissen verboden worden, zullen Joden moeten verhuizen omdat ze hier hun geloof niet meer kunnen beleven.”
In de Joodse wijk in Antwerpen viel de politie op 14 mei binnen in drie woningen. De aanleiding daarvoor was een klacht door Moshe Friedman met betrekking tot joodse besnijdenissen. Een joodse man, die liever anoniem blijft, vertelt dat de huiszoekingen plaatsvonden rond zes uur ‘s morgens. De politie zou hebben aangeklopt. “Als je de deur niet open doet, dan breken we in. We hebben een bevel”, zouden ze volgens hem hebben gezegd. Ze vroegen naar de mesjes die gebruikt worden bij de joodse besnijdenis en naar een lijst met namen van kinderen die in het afgelopen jaar besneden zijn.
Wie is Moshe Friedman?
Moshe Friedman, geboren in de VS, was naar eigen zeggen jarenlang actief als rabbijn in Wenen. Sinds 2011 woont hij in Antwerpen, waar de Joodse gemeenschap hem niet erkent als rabbijn omdat hij de studie niet als voorgeschreven heeft afgerond.
In 2007 waren zijn kinderen niet meer welkom op de joodse school omdat hij maandenlang in Iran verbleef. In 2006 was hij namelijk aanwezig bij de Teheran Holocaust Conferentie, die door de internationale gemeenschap werd beschouwd als een poging om antisemitisme te verbergen in wetenschappelijke taal, en werd hij in Iran persoonlijk ontvangen door voormalig Iraans president Mahmoud Ahmadinejad. In 2018 bleek dat Friedman nauwe banden had met Kaoutar Fal, die illegaal in het land verbleef en volgens de dienst Staatsveiligheid een mogelijk gevaar vormde voor de nationale veiligheid.
In 2024 legde Friedman een klacht neer tegen de joodse besnijdenissen. Hij beweert dat de ritueel besnijders (mohelim) opgeleid zijn tot ritueel slachters (schochtim), en dat de joodse besnijdenissen in andere Joodse gemeenschappen als onaanvaardbaar gezien zou worden. Die klacht heeft geleid tot huiszoekingen.
De huiszoekingen wekken onrust op bij de Joodse gemeenschap in Antwerpen, sommige Joden zien het zelfs als reden om te verhuizen. De European Jewish Association (EJA) noemt de huiszoekingen de zoveelste overschrijding van een rode lijn in de intimidatie van joodse religieuze leiders in België. In een brief aan de Europese Commissie - gericht aan Commissievoorzitter Ursula von der Leyen - reageert de organisatie op de huiszoekingen, en vraagt om de "criminalisering van de joodse besnijdenissen" in België te stoppen.
“Je kunt als man geen Jood zijn zonder besneden te worden. Daar begint het bij. In plaats van huiszoekingen te doen, wordt er beter gezocht naar een oplossing”, zegt de eigenaar van een Joodse winkel, die ook liever anoniem getuigt. “Je kan moeilijk zeggen dat het niet meer mag gebeuren, want dat zou betekenen dat de Joden in België moeten verhuizen naar een ander land omdat we anders ons geloof hier niet meer kunnen beleven. Dat mag niet de bedoeling zijn."
“In plaats van huiszoekingen te doen, wordt er beter gezocht naar een oplossing” – eigenaar Joodse winkel in Antwerpen
Joodse jongens moeten op de achtste dag na de geboorte worden besneden, staat in de Thora, en dat door een joodse man. De rabbijn die de besnijdenis uitvoert (mohel) wordt daarvoor opgeleid, en de besnijdenis moet hygiënisch gebeuren. “De mohel wast zijn handen met alcohol. Alles wat wordt gebruikt bij de besnijdenis ligt altijd in alcohol. Het is proper. Ik ken mensen die jongens hebben besneden, er was nooit een probleem.”
Het meest controversiële van de besnijdenis is de metzitzah b'peh, waarbij de mohel een kleine hoeveelheid bloed wegzuigt. Een niet-religieuze joodse zakenman, die liever niet bij naam genoemd wil worden, zegt hierover: “Dit vormt mogelijk een probleem qua hygiëne omdat je dan herpes zou kunnen overdragen aan de kinderen, maar dat kun je oplossen met een stro of pipet. Ik weet dat ze dat al veel doen, maar ik weet niet of dat dé oplossing is, want ik ben niet orthodox genoeg om daar iets over te zeggen.” Volgens Friedman wordt deze praktijk binnen de wereldwijde Joodse gemeenschap niet aanvaard, maar Antwerpse Joden blijven zich zorgen maken over het voortbestaan van de religie in België.