In het Belgische culturele landschap, waar representatie vaak ontbreekt, bouwt Black Lens Archive aan iets dat tegelijk urgent en tijdloos is: een archief van Zwarte en diaspora-ervaringen. Het platform, dat werkt via film en fotografie, wil niet alleen documenteren, maar ook rechtzetten, bewaren en doorgeven.
Black Lens Archive (BLA) werd opgericht door Charis Way-Way, student Kunstwetenschappen aan de KU Leuven, fotograaf, voormalig gids in het Fotomuseum in Antwerpen en het Middelheimmuseum, en Shelsia Da Costa, schrijfster en student Agogische wetenschappen aan de Vrije Universiteit Brussel. Hun samenwerking begon door een gedeelde frustratie: in de musea en culturele instellingen die ze bezochten, zagen ze amper zichzelf terug. Niet in de kunst en niets in het publiek.
Zelfrepresentatie
Wat begon als een gesprek tussen twee jonge vrouwen met een liefde voor kunst en verhalen, groeide uit tot een platform met een duidelijke missie. Met Black Lens Archive willen ze een nieuwe adem blazen in het Belgische culturele veld door Zwarte stemmen centraal te zetten en ruimte te maken voor zelfrepresentatie. De focus ligt op het alledaagse: momenten van leven, denken, voelen en aanwezig zijn. Het archief wil niet alleen tonen wie Zwarte mensen zijn, maar ook samen bewaren hoe ze leven en hoe ze herinnerd willen worden. Het is een verzet tegen eendimensionale representaties en plaatst persoonlijke verhalen op de voorgrond.
Voor de oprichters is archiveren meer dan enkel bewaren, het is een vorm van verzet tegen een geschiedenis die vaak Zwarte mensen onzichtbaar maakte
Voor de oprichters is archiveren meer dan enkel bewaren, het is een vorm van verzet tegen een geschiedenis die vaak Zwarte mensen onzichtbaar maakte. Door Zwartheid te centreren nemen ze het auteurschap over hun leven terug. Tegelijk creëren ze momenten van gemeenschap: momenten waar Zwarte mensen samenkomen, lachen, liefhebben en elkaar leren kennen.
In oktober presenteerde BLA met ‘Frames of us’ haar eerste tentoonstelling van vier jonge Brusselse makers: Juliette Kuffour, Yaya Michiko, David Bayo en Ange Kayumba. Intieme fragmenten van hun dagelijkse leven vormden een visueel archief van Zwarte aanwezigheid in Brussel. Hoewel de beelden vertrokken vanuit Zwarte perspectieven, weerspiegelden ze thema’s die universeel resoneren: leven, dromen, relaties en dagelijkse ervaringen die ons allemaal verbinden.
Met deze expo nodigde Black Lens Archive bezoekers uit om anders te kijken naar wie gezien wordt, welke verhalen worden bewaard en welke verdwijnen. Tegelijk hield het een spiegel voor aan de stad Brussel, waar thema’s als identiteit, migratie en gentrificatie de stedelijke verhalen blijven herschrijven. Hoewel hun eerste expositie voorbij is, staat BLA niet stil. In het voorjaar van 2026 plannen ze een nieuwe tentoonstelling in een andere Belgische stad.
