© Birgit Krols

Noord-Antwerpse buurtwerking De Grijze Kat kreeg op kerstavond bijna honderd mensen aan haar kerstdiner. Tientallen vrijwilligers toverden het parochiecentrum van de Sint-Lambertuskerk om tot een feestelijk kerstgebeuren, waar iedereen welkom was. Vooral jongeren, alleenstaanden en gezinnen uit kansarme milieus waren uitgenodigd. “Op die manier krijgen ook zij die het met wat minder moeten doen de kans om gezamenlijk kerst te vieren,” zegt voorzitster Jo Dries (67).

Met lange versierde tafels, verlichte kerstbomen en een hele hoop cadeaus wil De Grijze Kat van kerstmis een aangenaam feest maken voor iedereen. Bijna honderd genodigden van alle leeftijden konden op de avond van 24 december genieten van een misviering, gevolgd door een feestmaaltijd en heel wat gezelligheid. De Grijze Kat is een buurtwerking op het Antwerps Damplein die zich vooral richt op kansarme jongeren in Noord-Antwerpen. “Het maakt ons niet uit wat je afkomst of geloof is, of je nu vreemdeling of vluchteling bent, onze deur staat altijd open,” vertelt Lia De Cat (63), die 40 jaar geleden als vrijwilliger begon bij de organisatie.

© Birgit Krols

Meer dan kerstfeest alleen

Elke twee weken organiseert De Grijze Kat een voedselbedeling. Daar zijn een 80-tal gezinnen en alleenstaanden voor ingeschreven, wat neerkomt op zo’n 250 personen in totaal. “De meeste mensen die op kerstavond aanwezig waren, kennen we via die voedselbedeling,” vertelt Jo Dries. “95 procent van hen ken ik zelfs persoonlijk en die zien we ook regelmatig terug.”

Naast een tweewekelijkse voedselbedeling organiseert de buurtwerking ook nog heel wat andere activiteiten. Zo zijn er tienerweekends, kampen, spelletjes, zwemuitstapjes … Al is dat tegenwoordig minder dan vroeger. “Wegens een gebrek aan vrijwilligers moeten we de jeugdwerking wat remmen,” zegt Jo. “We zijn uiteraard wel nog bezig met de jongeren en we kennen ze van overal.” En dat is volgens Jo een van de sterktes van De Grijze Kat: “Het is belangrijk dat we een persoonlijke band creëren met elke jongere die bij ons komt aankloppen.”

© Birgit Krols

74ste kerstavond

Het is niet de eerste keer dat De Grijze Kat mensen bij elkaar brengt op kerstavond. “Volgend jaar bestaat De Grijze Kat 75 jaar”, aldus Jo Dries. “Al 75 jaar is dat een telkens een gelegenheid om te vieren.” En dat heeft pater Jan Cuijle, de stichter van De Grijze Kat, ook altijd gedaan. “Na de Tweede Wereldoorlog werd pater Cuijle geconfronteerd met de Antwerpse straatjeugd,” vertelt Jo. “Hij was niet alleen gegrepen door hun materiële armoede, maar vooral door hun mentale en spirituele armoede en hun armoede aan kennis. Ze stonden achter in hun ontwikkeling en leefden ver weg buiten de samenleving.” Pater Cuijle wou daar iets aan doen, dus stichtte hij De Grijze Kat, een plek waar hij die jongeren hartelijk opving, met hen kerstmis vierde en hen aangepaste godsdienstige vorming gaf.

Sindsdien blijft De Grijze Kat trouw aan het hoofddoel van pater Cuijle: kansarme jongeren en hun gezinnen een warm thuisgevoel bezorgen. Dat heeft de organisatie meer dan vijftig jaar lang gedaan in een huis in de Amsterdamstraat op het Antwerps Eilandje, maar zo’n tien jaar geleden zijn ze verhuisd naar het Damplein. Dat kwam volgens vrijwilliger Marc van Kerkhoven (63) goed uit: “Het huis in de Amsterdamstraat was verouderd en de renovatiekosten werden te hoog. De buurt begon tegelijk terug te leven. De mensen voor wie De Grijze Kat oorspronkelijk bedoeld was, woonden daar niet meer. We zaten er niet meer op onze plaats. Op het Damplein stond toevallig een huis dat verkocht moest worden aan een organisatie met een sociaal doel. Ideaal dus.”

Een kat tussen de vogels

De Grijze Kat heeft haar naam niet gestolen. Bij de oprichting van de buurtwerking waren er heel wat socialistische bewegingen actief. Zij hadden namen als ‘De Roodborstjes’ of ‘De Rode Valken’. Het waren de jongeren van pater Cuijle die hem hiervan op de hoogte brachten, dus kozen zij ervoor om een katholieke ‘kat’ te zijn tussen alle ‘vogels’. “Symbolisch verwijst de naam ook naar de taaiheid van een grijze straatkat die overal haar weg wel vindt,” voegt Marc toe. “Dat was het beeld van de straatjeugd van toen.”

De Grijze Kat heeft haar deuren altijd open staan, letterlijk en figuurlijk. “Aan onze deur ligt een grote steen, zodat die nooit kan toewaaien en iedereen altijd binnen kan”, zegt Lia. “Ook de tafel is nooit volledig afgeruimd, want als er iemand binnenkomt die honger heeft, moeten we die te eten kunnen geven.

vorige volgende