"Het eerste debat van velen", zo opende moderator Jan de Meulemeester dinsdagavond de discussie voor een volle aula studenten. Al snel viel het doemwoord confederalisme. De toon was gezet: het kopstukkendebat werd in plaats van een informatief debat een haantjesgevecht.

Met oog op de federale verkiezingen organiseerde de Antwerpse Christendemocratische studentenvereniging (CDS) een debat voor studenten die nog niet al te zeker zijn welk hokje aan te kruisen op 25 mei. De CDS doelde op een debat tussen de zes partijvoorzitters. Uiteindelijk werd Gwendolyn Rutten (Open VLD) vervangen door Bart Somers, Sp.a werd vertegenwoordigd door Monica De Coninck en N-VA door Antwerps schepen Rob Van de Velde. Partijvoorzitters Wouter Beke (CD&V), Wouter Van Besien (Groen) en Gerolf Annemans (VB) stonden wel paraat om de Antwerpse studenten te overtuigen van hun partijstandpunten.

 "Veel geblaat, weinig wol"

Wouter Beke en Bart Somers leken het eens te zijn over de huidige regering en de verwezenlijkingen tijdens de  legislatuur. “Van een land aan de rand van de afgrond naar een land dat weer bij het Europese koppeloton hoort”, stelde Bart Somers. De regering heeft volgens Open VLD en CD&V op zeer korte tijd een deftige prestatie neergezet: “De asielmigratie is wezenlijk gedaald, de sociaal-economische hervormingen zijn geslaagd, het budget is onder controle en we staan weer aan de economische top van de Europese Unie.”

Annemans en Van de Velde waren niet onder de indruk van deze optimistische kijk op de regering-Di Rupo. “Veel geblaat en weinig wol”, stelde Van de velde. De Antwerpse schepen van Ruimtelijke Ordening meent dat de belastingbetaler te veel onder druk is gezet, dat de vergrijzing onvoldoende is aangepakt en dat de pensioenlasten nog steeds te hoog liggen. Beke pareerde met te stellen dat landen die puur op uitgaven gesnoeid hebben, er veel slechter aan toe zijn. Fiscale maatregelen zijn nodig om de economie te stabiliseren, vertelde de voorzitter van CD&V: “Stabiliteit en schuldenafbouw zijn de prioriteiten van onze partij.”

Wouter van Besien hoopt op zijn beurt nog steeds op een splitsing van het bankwezen. Hij verfoeide de regering dat ze bezwijkt voor de bankenlobby. “Deze regering neemt de verkeerde problemen in het vizier. Het feit dat alle landen in de EU zwichten voor bankenlobbyisten is geen excuus om het probleem in ons land niet aan te pakken”, stelde Van Besien. Een nuchtere Monica de Coninck wees Van Besien erop dat een splitsing van het bankwezen een grote deuk in de interesten zou betekenen. “Dat zouden de spaarders niet zouden aanvaarden”, aldus de federaal minister van Werk.

"N-VA wil de sociale zekerheid afbreken"

Monica de Coninck focuste zich tijdens het debat op werkgelegenheid en het sociaal zekerheidssysteem, dat ze met hand en tand wil verdedigen tegen de toekomstplannen van N-VA. “We gaan de mensen niet in de riolen leggen”, reageerde ze op Van de Velde’s voorstel om de sociale zekerheid te splitsen. Volgens Van de Velde is het vertrouwen in de huidige sociale zekerheid zoek. Hij pleitte voor loopbanen van 45 jaar, die de kost van pensioenen zouden kunnen dragen.

N-VA’s plan om de werkloosheidsuitkering te beperken tot twee jaar lokt hevige reactie bij het panel. “N-VA wil de sociale zekerheid dus afbreken”, aldus Beke. Terwijl Annemans zich genegeerd voelde door de moderator, weigerde De Coninck het beeld van de ‘werkloze profiteur’ te aanvaarden. Zij stelde dat de focus nu naar begeleiding en activering van werkzoekenden moet gaan: “Niemand krijgt graag een werkloosheiduitkering. Ons uitkeringssysteem is momenteel overigens een van de meest streng gecontroleerde systemen van Europa.”

Quid N-VA?

Eens het confederalisme ter sprake komt, is het pas echt een tegen allen. Van Besien reageerde met de vraag om een debat voeren dat er toe doet: “Geen enkele partij wil meewerken aan een staatshervorming en dat weet de N-VA goed genoeg.” Van de Velde merkte echter op dat N-VA, als het om confederalisme gaat, “ten minste een engagement van de regeringspartner verwacht”. Een weinig enthousiaste Beke reageerde daarop dat hij gaat voor een regering die hervormingen kan doorvoeren, niet voor een twee derde meerderheid die een staatshervorming kan bewerkstelligen.

Beke was erg sceptisch over een N-VA die naar een twee derde meerderheid op zoek gaat: “Als u op zoek gaat naar 101 zetels (een twee derde meerderheid in het federaal parlement, red.), wel, dan zal dat geen 500 dagen, maar 1.500 dagen duren!” Beke vermeldde ook dat de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde intussen is gesplitst en dus ook het communautaire probleem is opgelost. Van de Velde ging niet akkoord: “De staat is nog ingewikkelder geworden en dit lost men niet op door stukjes en beetjes over te dragen.”

Somers maakt zich daarop behoorlijk druk: “Wat doet de N-VA na 25 mei? Dàt is de cruciale vraag. Uw programmapunt nummer één is het opblazen van België. Leg mij eens uit hoe een partij die dat als doel heeft een federaal sociaal-economisch herstelbeleid kan voeren? Want dat zou aantonen dat het op Belgisch niveau wel werkt en dat kan toch niet voor een Vlaams-nationalistische partij! Door dat streven naar onafhankelijkheid bent u niet in staat om België te laten functioneren. Dat kan niet.”

Somers’ monoloog werd onthaald op gejuich en applaus in de zaal. Van de Velde probeerde de aula nog voor zich te winnen en sneerde een opmerking over Somers’ politiek verleden en diens lak aan principes. Op de vraag of N-VA nu in een regering zou stappen zonder een staatshervorming weigert Van de Velde een antwoord te geven. "De absolute prioriteit is en blijft een sociaal-economische herstelregering", besloot hij.

© 2014 – StampMedia – Laura Sear, foto’s Liesbeth Knaeps