In het Rubenshuis ging zaterdag de tentoonstelling ‘Rubens privé’ van start. Zo’n 50 familieportretten tonen aan dat Rubens niet alleen in opdracht werkte, maar ook voor zichzelf schilderde. “Zo ken je Rubens niet. Het is de meester in zijn meest intieme vorm.”

Peter Paul Rubens was niet enkel op canvas erg productief. De Antwerpse schilder had naast honderden meesterwerken nog acht kinderen uit twee huwelijken. Zijn gezinsleden vereeuwigde hij tezamen met enkele selfies in een privécollectie die niet voor verkoop bestemd was, wel voor de meester zelf.

Een deel van die collectie is de komende maanden te zien in het Antwerpse Rubenshuis aan de Wapper in de tentoonstelling ‘Rubens privé’. “Wat je hier te zien krijgt, is niet Rubens zoals je hem kent”, vertelt Bert Watteeuw, de conservator documentatie en archieven van het Rubenianum.

Rubens intiem

Watteeuw doelt op de vaak Bijbelse en dramatische taferelen in Rubens werk. “Zulke doeken kunnen sommige mensen afschrikken. Maar wat je hier ziet, is Rubens in zijn meest intieme vorm. Portretten van familieleden, geschilderd zonder enige vorm van heroïek of perfectionisme. Dat is heel herkenbaar voor de mensen, want we hebben allemaal wel een familie.”

Voor de tentoonstelling werd een vijftigtal werken samengebracht. “Lang niet de hele collectie, die meer dan vijftig werken bevat, want dan zou het intieme wat verloren gaan. Bovendien kunnen we moeilijk alle topstukken van andere musea ontlenen. Het zou zo’n beetje zijn alsof het Louvre de Mona Lisa uitleent. Dan komt daar natuurlijk geen volk meer”, lacht Watteeuw.

Kleine primeurs

Veel van de portretten die hier hangen, komen uit grote musea in Londen, Washington en Amsterdam. Het is een unieke gelegenheid om ze samen in een museum te zien hangen.

Daarbovenop kan de tentoonstelling uitpakken met enkele kleine primeurs. Recente MA-XRF-technologieën hebben uitgewezen dat sommige werken van Rubens verborgen symbolieken bevatten, die overschilderd werden.

Daarnaast is de collectie een Rubens rijker. Een portret van de dochter van de schilder, Clara Serena Rubens, werd lange tijd toegedicht aan een opvolger van Rubens. Recente ontdekkingen tonen nu aan dat het werk meer dan waarschijnlijk toch van de hand van de meester zelf komt.

https://www.flickr.com/photos/stampmedia/sets/72157651161386027/

Fan Heylen

Op de avant-première van de tentoonstelling kon Antwerps schepen voor Cultuur, Philip Heylen (CD&V), zijn liefde voor de kunstenaar niet onder stoelen of banken steken. “Het belang van Rubens wil ik duiden aan de hand van één vraag: Wat als?”, steekt de schepen van wal. “Wat als Peter Paul Rubens geen Belg was, maar een Italiaan? Dan waren er niet vier, maar vijf Ninja Turtles.”

“Als Fransman zou er een wereldberoemde academie naar hem vernoemd zijn en zou Frankrijk er een trekpleister bijhebben”, stelt Heylen. “Mits Rubens een ‘grotere’ nationaliteit had gehad, was er zeker een Hollywoodfilm van zijn leven gemaakt met ongetwijfeld Matthias Schoenaerts in de rol van de grootmeester. Wat als Rubens niet geleefd had? We zouden een ander volk zijn geweest. Ondanks alle besparingen, zeker die in de cultuursector, zet dit soort projecten de kunst van de stad op de kaart”, besluit Heylen zijn fanatieke pleidooi.

‘Rubens privé’ ging zaterdag van start in het Antwerpse Rubenshuis aan de Wapper en loopt nog tot 28 juni. Meer info op de site van het Rubenshuis.

© 2015 – StampMedia/Den Triangel - Jef Cauwenberghs


Dit artikel werd gepubliceerd door Apen.be op 27/03/2015
Dit artikel werd, net als de fotoreportage, gepubliceerd door Het Nieuwsblad - Online op 28/03/2015