Alhoewel het museum Mayer van den Bergh gesloten blijft tot 2029, krijgt men via de Expo ‘Publiekslievelingen’ de kans om werk uit de collectie te bezien in het naburige Maagdenhuis. 43 Antwerpenaren werden benaderd voor het project om een stuk uit te kiezen dat daar tentoongesteld zal worden. Twee inwoners van ’t Stad vertellen welke kunstwerken ze hebben gekozen en waarom juist die hen aanspreken. “Het is de bedoeling om deze collectie tot 2027 bereikbaar en zichtbaar te houden voor bezoekers van ’t Stad en voor Antwerpenaren,” aldus Carl de Pauw, directeur van het museum.
43 Antwerpenaren waren verkozen om een kunstwerk te kiezen, omdat verzamelaar Fritz Mayer van den Bergh (1858-1901) overleed toen hij 43 was. En dat gaat verder dan enkel schilderijen; ook beeldhouwwerken, juwelen en keramiek worden vertoond. Door de expo ‘Publiekslievelingen’ krijgen 90 kunstwerken op die manier een eigentijdse invulling in het Maagdenhuis voor de komende jaren.
“Het is zelfs zo dat de kunstwerken hier in sommige omstandigheden nog scherper en directer bij de toeschouwer komen”, vertelt De Pauw. “Het is voor ons een interessante oefening in hoe wij het best omgaan met de collectie.” 22 van de 90 kunstwerken staan namelijk op de Vlaamse Topstukkenlijst, waaronder de iconische ‘Dulle Griet’ van Pieter Bruegel.
“Wij hebben een klein museumteam, maar het is zeker een ambitieuze expo”, legt Rogier de Vries uit, medewerker van de publiekswerking voor het museum Mayer van den Bergh. “Het was een serieuze karwei om de verscheidenheid in al die verschillende profielen te vinden. En het was ook belangrijk om zowel bekende als onbekende gezichten daarbij te betrekken. Van de 43 heb ik er ongeveer 24 van begeleid, vooral met het doel om te zien op welke manier wij hun verhaal kunnen verbinden aan de stukken uit de collectie.”
Die persoonlijke verhalen vormen het hart van de tentoonstelling. Twee deelnemers van de expo vertellen welke kunstwerken ze hebben gekozen en waarom die hen zo diep raken.
“De portretkop van Bonne de France is een mooie parallel met hoe wij vandaag de dag omgaan met soortgelijk verlies – zoeken naar betekenis” - Christine Vandenhole (oprichter van het Berrefonds vzw)
Éen van die verhalen is van Christine Vandenhole, oprichter van het Berrefonds vzw, een organisatie die gezinnen en scholen ondersteunt die getroffen worden door het verlies van een kind. Haar keuze van kunstwerk was de portretkop van Bonne de France, ca. 1364. “De portretkop is eigenlijk een stuk van een grafzerk,” legt Vandenhole uit. “Een monument dat gebouwd werd door koning Charles V van Frankrijk ter herdenking van zijn dochters. Dat was een manier om met dat zware verlies om te gaan, om hun kinderen nog ergens een ereplek te geven. Dat is een mooie parallel met hoe wij vandaag de dag omgaan met soortgelijk verlies – zoeken naar betekenis. Vandaar dat wij dit stuk hebben gekozen.”
Jeroen Olyslaegers, auteur van romans en theaterstukken, werd ook gekozen om mee te doen met de expo. “Ik was ook enkele jaren geleden ambassadeur voor het Mayer van den Bergh museum, toen ik mijn roman over de 16e eeuw aan het voorbereiden was, Wildevrouw”, zegt Olyslaegers. “De Dulle Griet van Pieter Brueghel die in het Maagdenhuis hangt, was een rechtstreekse inspiratiebron voor mijn werk. Nu hebben ze mij benaderd om een schilderij uit te kiezen voor deze expo. En ik koos voor het schilderij Faun en Nimf." Fauns zijn mythologische wezens uit de Romeinse en Griekse mythologie, half mens en half geit, vaak geassocieerd met de natuur, muziek en plezier. Ze worden vaak gezien als symbolen van het wilde en ongetemde leven. "En die ze je niet bij werken van Brueghel, maar wel bij Rubens. Dat heeft veel te maken met gevoeligheden die in die tijd aan het veranderen waren. Voor mij gaat het om vrijgevigheid en overvloed, in een periode die bedreigd was door oorlog. Vrede was niet iets dat ruim aanwezig was, en hier heb je een schilderij waar er een verlangen naar levenslust wordt getoond."
Hoewel het museum Mayer van den Bergh tot 2029 gesloten blijft, biedt deze expo een unieke kans om de collectie op een nieuwe manier te ontdekken. De betrokkenheid van Antwerpenaren geeft een frisse blik op eeuwenoude werken. ‘Publiekslievelingen’ loopt nog tot 2027 in het Maagdenhuis.
De expo opende op 20 juni.
Maagdenhuis: Lange Gasthuisstraat 33, 2000 Antwerpen
Van vrijdag 20 juni 2025 tot en met zondag 12 september 2027
Van dinsdag tot en met zondag, van 10 tot 17 uur
Meer info en tickets: www.museummayervandenbergh.be
