“Ik blijf geloven in de idealen van Martin Luther King”

Toch was hij op het einde van zijn leven ook moe. Moe omdat de Afro-Amerikaanse gemeenschap moest demonstreren om te krijgen wat ze wil. Moe omdat de verandering trager verliep dan hij wilde. Maar ondanks alles bleef hij tot zijn dood trouw aan zijn idealen.

Oude helden

Vijftig jaar later zijn zijn idealen in de geest van verschillende mensen blijven voortleven. Niet alleen in Amerika, maar in de hele wereld. Wanneer ik aan hem denk, denk ik ook aan andere burgerrechtenactivisten zoals John Lewis, Jesse Jackson, Al Sharpton, James Baldwin,... Er zijn ook mensen die opzij worden gezet omdat ze radicale ideeën hadden, maar de zwarte gemeenschap toch ook hebben geïnspireerd zoals Malcolm X, Huey P. Newton, Frantz Fanon,... We mogen ook niet de moedige vrouwen vergeten die hun bijdrage hebben geleverd aan deze burgerrechtenbeweging: Rosa Parks, Angela Davis, Kathleen Cleaver, Eartha Witt, Nina Simone, Miriam Makeba, Aretha Franklin, Maya Angelou, Audre Lorde, Bell Hooks. En zo kan ik blijven voortgaan…

We mogen zeker en vast ook onze broeders en zusters uit Afrika niet vergeten die vanaf het einde van de jaren ’50 besloten hebben om te vechten voor hun onafhankelijkheid. Gaande van Ghana over Congo tot Burkina Faso. Helaas moesten mensen, die in de idealen van het Panafrikanisme geloofden, hun leven er vaak voor opofferen. Kwame Nkrumah, Patrice Lumumba, Amilcar Cabral, Samora Machel en, zonder te vergeten, Thomas Sankara. Ik denk ook aan de onbekende helden en heldinnen die bij de bovengenoemde gevechten hun leven hebben opgeofferd zodat hun nakomelingen een beter leven dan hen konden hebben.

En nu?

Maar de vraag is nu: waar staan we 50 jaar later? Eerlijk gezegd, volgens mij: niet zo veel verder dan vroeger. We moeten de waarheid met een kritische blik bekijken. Racisme en kolonialisme hebben een nieuw gezicht gekregen. Ze zijn allebei geïnstitutionaliseerd. Daarnaast is er een evolutie naar meer sensationele media die mensen tot angst, haat en andere negatieve gevoelens aanzetten.

In Amerika worden mijn broeders en zusters doodgeschoten en gemarteld door de politie, en de daders werden nooit echt berecht zoals het zou moeten. Ondanks de massale media-aandacht, blijft de Amerikaanse regering deze misdaden door de vingers zien. Wat als de rollen omgekeerd zouden zijn? Zou een zwarte persoon onberecht blijven als hij of zij een witte burger zou martelen? Hoewel de Afro-Amerikaanse gemeenschap 13 procent uitmaakt van de volledige Amerikaanse bevolking, maakt deze gemeenschap 47 procent uit van de burgers die onterecht werden aangehouden en nadien toch zijn vrijgelaten.

En in Europa is het al niet veel beter voor de Afro-Europese gemeenschap. We moeten dubbel zo hard werken om te krijgen wat we willen. We moeten ons dubbel zo hard bewijzen om aan te tonen dat we dezelfde plaats als de witte burgers verdienen. Concreet voorbeeld: in België zijn zes op de tien personen met Afrikaanse roots hoogopgeleid, maar toch worden ze vier keer meer geconfronteerd met werkloosheid dan een Belg met een witte huidskleur.

Neokolonialisme

Opnieuw wil ik mijn broeder en zusters in Afrika niet over het hoofd zien. Zij lijden onder armoede, terwijl het continent waardevolle grondstoffen bezit. Maar door het neokolonialisme, het mismanagement van corrupte staatshoofden en vriendjespolitiek, blijft Afrika haar potentieel onderbenut. Dat terwijl het westen van haar goederen blijft genieten. Het orgelpunt van dit triestig geval is Congo, waarin kobalt dagelijks wordt gemijnd voor onze geliefde smartphones en elektrische auto’s, terwijl het lokale bestuur daarvoor wordt onderbetaald en er ook sprake is van kinderarbeid… Om nog maar te zwijgen van een staatshoofd dat eigenlijk al twee jaar geleden moest aftreden (Kabila, red.), maar het niet wil doen door hebzucht en zelfverrijking.

Toch betekent het nog niet dat er niets gebeurt. Vanuit Amerika is de “Black Lives Matter”-beweging ontstaan, een beweging die niet alleen over ongelijkheid op vlak van etniciteit spreekt, maar ook op andere vlakken.  Inclusiviteit ten top. Wanneer ik aan tegenwoordige helden denk, denk ik aan mensen zoals Oprah Winfrey,  Chimamanda Ngozi Adichie, Lupita Nyong’o, Ta-Nehisi Coates, Trevor Noah, Kendrick Lamar, Ryan Coogler, … Ik denk aan sterke maatschappijkritische films zoals Get Out, Hidden Figures, Black Panther,… Ik denk aan protesten zoals #OscarsSoWhite, #MeToo,…

We leven in een tijdperk waarbij we mondiger zijn geworden. We willen ons niet meer laten doen. We willen niet meer in stilte huilen. We willen onze sterktes bundelen om te krijgen wat we al lang verdienen: respect. Daardoor worden er steeds meer grassroots-organisaties opgezet. De burger heeft besloten om niet meer te wachten totdat de politici iets doen, integendeel. De burger heeft besloten om zijn/haar lot in eigen handen te nemen.

Blijven geloven

Ik blijf, ondanks de moeilijke tijd, geloven in de idealen van Martin Luther King. Ik blijf geloven dat er verandering zal komen. Ik blijf geloven dat mijn nakomelingen niet zullen lijden zoals mijn voorouders geleden hebben en ik blijf mijn best doen om in deze tijd van angst een beter mens te worden voor mijn broeders en zusters.

We moeten de strijd niet opgeven. We zien misschien niet meteen de impact ervan, maar op een dag zal de zon schijnen. Wanneer we geen energie meer zullen hebben om de strijd te voeren, zal de volgende generatie deze strijd overnemen en die zeker overwinnen. Maar laten we één blijven voor een mooie toekomst.