De Taliban stuurde een alarmerende verklaring de wereld in: ‘TOLOnews en 1TVNews zijn legitieme doelwitten. Geen journalist, nieuwsanker of medewerker is vanaf nu veilig.’ De bedreiging markeert een nieuw dieptepunt in de sowieso precaire veiligheidssituatie van Afghaanse journalisten.

1TV, de meest bekeken nieuwszender van Afghanistan, laat zich niet afschrikken door de bedreigingen. “1TV is eigendom van de Afghaanse regering en een burgerlijke instantie. Objectiviteit en onafhankelijkheid zijn de hoekstenen van onze verslaggeving. Een bedreiging tegen 1TV is een bedreiging tegen de vrijheid van meningsuiting. Het heeft geen invloed op onze professionaliteit”, zegt Abdullah Khenjani, hoofdredacteur van 1TV.

Binnen afzienbare tijd zou die dreiging wel eens reëel kunnen worden. Sinds de aanwezigheid van de internationale troepenmacht is de macht van de Taliban sterk teruggedrongen. Die troepenmacht werd de jongste jaren verminderd. Eind 2016 zullen alle buitenlandse troepen het land hebben verlaten. Wat overblijft is het Afghaanse leger, dat met 350 000 soldaten op papier een formidabele strijdmacht lijkt.

Die strijdmacht bleek niet voldoende om te beletten dat de Taliban eind september Kunduz innam. Kunduz is tactisch en economisch gezien de sleutelstad in het noorden van het land. Er waren naar schatting slechts 500 Talibanstrijders nodig om Kunduz te veroveren. Met hulp van Amerikaanse bombardementen, waarvan eentje zoals bekend op een ziekenhuis, slaagde het Afghaanse leger erin om de stad te heroveren.

Toekomst

De aanval op Kunduz doet het ergste vermoeden over de toekomst van Afghanistan. Wat als alle buitenlandse troepen huiswaarts zijn vertrokken? Momenteel controleert de Taliban ongeveer 70 van de 398 districten in Afghanistan. Na het vertrek van de internationale coalitie zal dat aantal ongetwijfeld stijgen.

Slecht nieuws voor de journalisten van 1TV en TOLOnews die door de Taliban met naam worden bedreigd. Een van hen is Mohammad Shabeer Ahmady. Hij is redacteur bij 1TVNews. “Geen enkele Afghaanse journalist wil dat de Taliban regeert over het land. Ze erkent geen vrijheid van meningsuiting, democratie en andere waarden van een moderne, beschaafde samenleving”, zegt Ahmady.

Hij wijst erop dat geweld tegen journalisten niets nieuw is in Afghanistan. “De Taliban doodde al verscheidene journalisten. Dit keer bedreigt ze ons rechtstreeks en zijn we militaire doelwitten. Het leven van mij en mijn familie zijn in gevaar, maar ik wil blijven vechten voor een betere toekomst van Afghanistan. Ik geef niet op.”

Terugtrekking troepen

De NAVO trekt intussen nog meer troepen terug uit Afghanistan. Een groot deel vertrok al in 2014. Vandaag zijn nog circa 10 000 manschappen in het land, voornamelijk Amerikanen. In theorie houden die zich enkel bezig met het trainen en assisteren van het Afghaanse leger. Naar schatting werd sinds de Amerikaanse invasie in 2002 al 65 miljard dollar geïnvesteerd in het trainen en bewapenen van het Afghaanse leger.

Taliban bedreigt Afghaanse media © 1TV News

Volgens Ahmady komt die terugtrekking te vroeg. “De Afghaanse regering vertoont nog te veel gebreken. Enkel met de hulp van andere landen kunnen we de situatie onder controle houden. We kunnen zowel adviseurs als materiële en financiële hulp goed gebruiken.”

De gedeeltelijke terugtrekking van de internationale troepen uit Afghanistan was voor de Taliban het signaal om verschillende militaire offensiefjes te lanceren. Een frontale aanval op Kaboel blijft voorlopig uit, wellicht tot na het vertrek van de buitenlandse troepen. Op dat vlak was de tijdelijke bezetting van Kunduz geen slimme zet van de Taliban. Door het opflakkerende geweld hebben de Amerikanen beslist om 5.500 troepen tot na 2017 in Afghanistan te houden.

Moorden op journalisten

Niet alleen in Afghanistan zijn het gevaarlijke tijden voor journalisten. Wereldwijd staat het land niet eens in de top tien wat betreft moorden op journalisten. In 1992 kwamen 27 journalisten om in Afghanistan. Het land staat daarmee op de twaalfde plaats in deze droevige ranglijst. In de top drie staan Irak, Syrië en de Filipijnen. Alleen al in 2015 stierven wereldwijd al 44 journalisten.

Ondanks het geweld blijft Mohammad Shabeer Ahmady positief over de toekomst van zijn beroep in Afghanistan. “Ik blijf optimistisch. Als we een betere leefsituatie en democratische samenleving willen opbouwen, moeten we eerst door deze donkere tijden. Ik hoop dat ons dat lukt.”

© 2015 – StampMedia - Wout Donckers


Dit artikel werd gepubliceerd door MO* online op 19/10/2015